BADANIA MT

1. ZASADA BADANIA.

Metoda magnetyczno proszkowa polega na:

  • wytworzeniu pola magnetycznego w badanym przedmiocie
  • naniesieniu na powierzchnię badanego elementu proszku w postaci gotowej zawiesiny magnetycznej (tj. proszku magnetycznego w cieczy)
  • oględzinach powierzchni mającej na celu odnalezienie powstałych defektogramów proszkowych tj. skupisk proszku magnetycznego w okolicy nieciągłości, obrazujących nieciągłości.
  • 2. METODY BADAŃ.

    Badanie magnetyczno - proszkowe przeprowadzane jest metodą mokrą, jest to badanie z użyciem gotowej zawiesiny magnetycznej.

    3. SPOSOBY PRZEPROWADZANIA BADAŃ.

    Sprzęt i zawiesiny do przeprowadzania badań: Przykładowe urządzenia do badań magnetyczno–proszkowych:

  • defektoskop magnetyczny strumieniowy typ DMS-11
  • defektoskop strumieniowy typ Y-6 firmy Magnaflux
  • defektoskop stałomagnetyczny typ SM1 i S/N
  • Zawiesiny magnetyczne stosowane do badań magnetyczno-proszkowych powinny spełniać wymagania normy BN/0601-15/03.

    Przykładowy zestaw firmy MR CHEMIE:

  • MR72 - biały podkład
  • MR76 – zawiesina proszkowa
  • Użyte materiały powinny posiadać atest i świadectwo sprawdzania partii. Należy przestrzegać terminu przydatności do użycia określonego przez producenta.

    Worce kontrolne do kontroli obecności i kierunku przepływu linii sił pola magnetycznego, mającego istotne znaczenie dla wykrywalności wad:

  • Bertholda
  • Wskaźnik pola magnetycznego typ II - CASTROL
  • Próbka z materiału ferromagnetycznego zawierająca wadę o znanym rodzaju, położeniu, wielkości i rozkładzie wielkości.

    4. TECHNIKI PRZEPROWADZANIA BADAŃ.

    Badania magnetyczno proszkowe należy przeprowadzać na elementach nie namagnesowanych.

    Przygotowanie powierzchni do badania. Badana powierzchnia materiału (spoina) powinna być oczyszczona z rdzy, zgorzeliny, farby, brudu, tłuszczu i smaru. Ostre krawędzie i podtopienia w spoinach oraz nierówności lica należy usunąć poprzez szlifowanie, aż do uzyskania obłych kształtów. Oczyszczoną powierzchnię należy odtłuścić a następnie pokryć szybkoschnącą białą farbą kontrastową.

    Na oczyszczoną i odtłuszczoną badaną powierzchnię należy nanieść zawiesinę magnetyczną za pomocą natryskiwania. Pole magnetyczne powinno zostać tak długo utrzymywane w elemencie, dopóki większość cieczy będącej nośnikiem zawiesiny nie spłynie z badanej powierzchni.

    Wzbudzanie pola magnetycznego w badanym przedmiocie należy przeprowadzać zgodnie z zaleceniami podanymi w instrukcji obsługi defektoskopu. Czynność tą przeprowadza się przez przepuszczenie strumienia magnetycznego przez badany przedmiot, poprzez przyłożenie do powierzchni badanego przedmiotu nabiegunnników defektoskopu w odpowiednich miejscach i włączeniu prądu magnesującego, a, w przypadkach defektoskopu stałomagnetycznego, poprzez przyłożenie biegunów magnesów. Największą wykrywalność nieciągłości uzyskuje się, gdy strumień magnetyczny jest prostopadły do płaszczyzny nieciągłości. Stąd najlepiej wykrywane są wady leżące prostopadle do linii łączącej nabiegunniki. Dlatego też przy badaniach należy wykonywać badania dwu lub wielokrotnie, stosując pola wzbudzające o kierunkach przesuniętych i wzajemnie prostopadłych. Wartość natężenia pola magnetycznego uzależniona jest od rozstawu nabiegunników. Maksymalny rozstaw nabiegunników zależy od przekroju badanego przedmiotu, własności magnetycznych materiału, geometrii badania i parametrów defektoskopu. Zaleca się stosowanie natężenia pola magnetycznego pola statycznego od 2 kA/m do 6kA/m.

    Oględziny badanego miejsca należy przeprowadzać przy oświetleniu naturalnym lub sztucznym. Przy stosowaniu sztucznego oświetlenia miejsce badane powinno być oświetlone światłem rozproszonym o natężeniu >500 Lx (zn. Aby można było czytać drobny druk). Źródła światła monochromatycznego jak lampy sodowe nie powinny być używane.

    Badane elementy należy po zakończonych badaniach rozmagnetyzować, jeśli jest to wymagane. Rozmagnetyzowanie to polega na wielokrotnym magnesowaniu powierzchni, zmieniając każdorazowo kierunek magnesowania na przeciwny i zmniejszając stopniowo natężenie pola magnetycznego.

    Po zakończonym badaniu należy ze zbadanej powierzchni usunąć pozostałą zawiesinę magnetyczną i biały podkład kontrastowy.

    5. KRYTERIA OCENY JAKOŚCI.

    W przypadku pojawiania się wskazań, ocena defektogramu polega na określeniu charakteru nieciągłości i upewnieniu się, że jest to defektogram rzeczywisty a nie pozorny. W przypadkach wątpliwych, badanie należy powtórzyć. Jeżeli przy powtórnym badaniu wskazania nie pojawią się, względnie zmieni się ich kształt i lokalizacja, to ten defektogram należy uznać za pozorny. Defektogramy wykrywanych nieciągłości powierzchniowych są ostro zarysowane i kontrastowe.

    Do nieciągłości tych należą:

  • pęknięcia - defektogram jest wyrazisty w postaci linii, zazwyczaj krzywej, zaczynający się z miejsc o dużej koncentracji naprężeń (karby),
  • zawalcowania - defektogram wyraźny, w postaci linii skierowanych wzdłuż kierunków walcowania
  • Defektogramy wtrąceń podpowierzchniowych np. wtrącenia niemetaliczne, pęcherze, są nieostre (rozmyte) i mało kontrastowe. Odróżnia się wskazanie liniowe, którego długość jest co najmniej trzy razy większa niż szerokość wskazania nieliniowe, których długość jest mniejsza lub równa trzem szerokościom. Złącza spawane ze względu na jakość mogą być zakwalifikowane do jednego z trzech poziomów akceptacji zgodnie z poniższa tabelą.

    6. OPRACOWANIE WYNIKÓW ORAZ DOKUMENTOWANIE PRZEPROWADZONYCH BADAŃ.

    Z przeprowadzonych badań sporządzony jest protokół badań na obowiązującym w Laboratorium druku, wg wzoru podanego w załączniku. Protokół sporządza osoba przeprowadzająca badania. Jest on ważny po zarejestrowaniu i zatwierdzeniu przez Kierownika Laboratorium lub przez inną upoważnioną przez niego osobę.

    7. ODPOWIEDZIALNOŚĆ.

    Badania metodą magnetyczno - proszkową może przeprowadzać osoba posiadająca kwalifikacje stopnia co najmniej drugiego w badaniach magnetyczno - proszkowych. Za przeprowadzanie badań zgodnie z wymaganiami niniejszej instrukcji, norm i fabrycznych instrukcji obsługi defektoskopów oraz za prawidłowe sporządzanie protokółu odpowiedzialny jest operator defektoskopu przeprowadzający badania.

    8. PRZEPISY BHP.

    W trakcie przeprowadzania badań magnetyczno proszkowych należy przestrzegać ogólnych zasad BHP z użyciem prądu elektrycznego (prąd stały i przemienny). Przy pracach w zbiornikach należy stosować defektoskopy stałomagnetyczne lub na prąd stały o napięciu 24V. W przypadkach stosowania prądu przemiennego należy stosować transformator seperacyjny. Przy pracach na budowach należy przestrzegać przepisów BHPi p.poż. obowiązujących na tych budowach.

    9. WYKAZ DOKUMENTÓW NORMATYWNO - TECHNICZNYCH. NORMY:

  • BN-86/06010-15/01
  • PN-EN 1290:2000
  • PN-EN 1291:2000
  • PN-EN 12062:2000
  • PN-EN 12517:1997